Początki prasy
Za początki uznaje się ulotki, pamflety i biuletyny, które ukazywały się na przełomie XVI i XVII stulecia, czyli niemal dwa wieki od wynalezienia prasy przez Gutenberga [1]. Medium z którego wykształciła się prasa był bardziej list kupiecki niż książka. Jeśli weźmiemy pod uwagę sieci dystrybucji oraz zawartość, np. biuletynów handlowych, które stanowiły prototyp gazety, to były one rozsyłane za pomocą poczty, w ramach jej zasięgu, a ich treść stanowiły informacje dotyczące zdarzeń międzynarodowych i krajowych istotnych dla gospodarki i handlu, które były kompilowane i publikowane przez drukarza pełniącego rolę wydawcy [2].

Prasę jako medium charakteryzowała:

1. regularność i częstość ukazywania się;
2. orientacja handlowa (sprzedaż otwarta);
3. publiczny charakter i orientacja na czytelników;
4. wielość celów: przekazywanie informacji, plotek, reklam oraz upowszechnianie treści rozrywkowych;
5. względna wolność, choć prasa w pewnych okresach swojego rozwoju musiała zmagać się z cenzurą (więcej na ten temat w rozdziale Cenzura ).

Prasa odegrała istotną rolę byłą bowiem medium, które zorientowane było na indywidualnego czytelnika i aktualne wydarzenia. O sukcesie prasy zadecydowało to, że potrafiła ona dostosować się do zmieniającego się społeczeństwa i odpowiedzieć na potrzeby miejskiej społeczności odbiorców [1].

Typologia prasy

1. prasa partyjno-polityczna – jej celem była aktywizacja, informacja i organizacja. Wydawana była przez partię lub dla partii. Dziś została zastąpiona przez prasę komercyjną.
2. prasa prestiżowa (elitarna) – uważana za instytucję życia politycznego i społecznego, twórcę opinii publicznej i reprezentanta interesu społecznego i narodowego. Ten typ prasy cechował wysoki poziom odpowiedzialności społecznej i etycznej. Sprzyjała narodzinom zawodu dziennikarza, który miał rzetelnie informować i obiektywnie prezentować wydarzenia. Do dziś w większości krajów istnieje jeden dwa tytuły, które usiłują nadal podtrzymywać tą ideę.
3. prasa popularna – to gazeta masowa, stworzona dla rzesz robotników mieszkańców, które w wyniku procesów industrializacji i urbanizacji zamieszkali współczesne miasta. Ten typ prasy z założenia był komercyjny czerpał zyski z reklam i cechował się dużymi nakładami, aby przyciągnąć odbiorców prezentował w sposób sensacyjny dramatyczny wydarzenia, katastrofy, wypadki. Często przedstawiał też historie z życia wzięte i plotki z życia gwiazd [1].

Od medium elitarnego do popularnego
Do polowy XIX wieku prasa była medium elitarnym. Gazety były kupowane jedynie przez ludzi bardzo zamożnych. Dopiero połączenie wpływów ze sprzedaży nakładu gazety i z reklam pozwoliło na popularyzację tego medium, gdyż umożliwiło powstanie taniej gazety, dostępnej dla szerokiego kręgu odbiorców [2].

Rozwój komercjalizmu doprowadził do nowego typu gazety: o treści lekkiej, rozrywkowej, ciekawej, sensacyjnej, kupowanej przez czytelników o niskim dochodzie. Wywodzi się ona z prasy popularnej i żółtego dziennikarstwa z połowy XIX wieku i jest dziś określana terminem tabloid. W tym okresie reklama stała się głównym źródłem dochodu gazet i czasopism co przyczyniło się do wzrostu dominacja wielkich koncernów prasowych [1]. W wyniku tych procesów pod koniec XIX stulecia ukształtował się podział prasy na elitarną i popularną. Prasa elitarna (broadsheet) dostarczała informacje o polityce, ekonomii i społeczeństwie, jej duży format pozwalał na pogłębioną analizę i relacjonowanie wydarzeń językiem na wysokim poziomie. Prasa popularna (tabloid) była kolei nacechowana sensacyjnością i emocjami. Gwarantowała przede wszystkim relaks i rozrywkę. Stosunkowo niewielki format sprawił, że teksty musiały stać się zwięźlejsze [4]. W XIX w. zaczęły ukazywać się pierwsze czasopisma, były one wydawane rzadziej, bo w odstępach tygodnia, miesiąca itd. i miały bardziej zróżnicowane treści niż dzienniki. W Anglii pierwszy ukazał się tygodnik „The Rewiev” i dość szybko magazyny zaczęły być wydawane też w innych krajach, dominowały w nich lżejsze treści niż w dziennikach, miały bardziej publicystyczny niż były one mniejsze i miały wygodny książkowy format, miały też ładniejszy papier i w miarę możliwości finansowych i technologicznych dołączano do nich ilustracje, drzeworyty i miedzioryty [2].

Tabloidyzacja prasy
Procesy komercjalizacji mediów spowodowały, że informacja stała się towarem, a odbiorca klientem. W konsekwencji doprowadziło to do wzrostu konkurencyjności na rynku medialnym. Podmioty medialne rywalizują o odbiorców, reklamodawców oraz sponsorów i starają się przyciągnąć ich uwagę. Doprowadziło to coraz większej dominacji w prasie memów internetowych, artykułów wiralowych i tekstów łatwo trafiających do odbiorcy, o atrakcyjnym przekazie i rozrywkowym charakterze. Procesy te określa się terminem tabloidyzacji prasy [5]. Polega ona na zbliżaniu się formy, języka, obrazu świata w mediach głównego nurtu do treści, formy, języka i obrazu świata prasy tabloidowej. W tabloidach sposób pisania tekstów nastawiony na fragmentaryzację rzeczywistości, sensacyjność. Dzięki temu powstają artykuły łatwo przyswajalne i nie wymagające zbyt dużego wysiłku poznawczego od odbiorcy [6]. Tabloidyzacja ma istotne konsekwencje dla współczesnej prasy, gdyż można zauważyć, że dziś wiele gazet, które do niedawna miało elitarny charakter, zaczyna zbliżać się stylem, szatą graficzną i treścią do tabloidów. W konsekwencji powstaje prasa określana jako broadloid określana też jako broadsheet [7].

Prasa w dobie internetu
Prasa elektroniczna – to wynik skrzyżowania cyfrowego sposobu publikacji z organizacją i trybem pracy właściwym dla redakcji papierowych [8]. W sieci najczęściej spotykanymi określeniami dla prasy elektronicznej (nie posiadającej odpowiedników papierowych), są: e-prasa, e-zin lub mag. Używane są również takie nazwy, jak e-dziennik, e-tygodnik (dwutygodnik, miesięcznik i kwartalnik), e-periodyk, e-pismo.
Zalety prasy elektronicznej:

• możliwość dotarcia do teoretycznie nieograniczonej liczby czytelników,
• informacja aktualizowana na bieżąco,
• lepszy kontakt autorów z czytelnikami,
• możliwość skorzystania z archiwalnych tekstów oraz wykorzystanie linków w organizacji serwisu internetowego danego czasopisma lub gazety [9].

Niektóre tytuły prasowe równolegle tworzą wydanie papierowe i elektroniczne
Budują w tym celu serwisy, witryny, portale. Nie są one tylko elektronicznymi odpowiednikami wydawnictw tradycyjnych. Pozwalają użytkowi pobierać i korzystać z zawartości nie dostępnej w wersji drukowanej [9]. E-wydania – to elektroniczne wersje pism drukowanych w pełni odpowiadające w całości formie papierowej – wraz z zachowaniem treści, artykułów oraz reklam prasowych. Obecnie 29 wydawców deklaruje e-wydania w naszym audycie, dzięki czemu posiadamy dane na temat 83 tytułów prasowych aktualnie ukazujących się w wersji elektronicznej zob. https://www.pbc.pl/e-wydania-prasa-w-dobie-koronawirusa/.

Źródło: Polskie badania czytelnictwa. Audyt ZKDP rozpowszechnienie prasy 2019-2020. Dostępne w: https://www.pbc.pl/e-wydania-prasa-w-dobie-koronawirusa.

Dziś coraz większą rolę zaczynają odgrywać dziennikarstwo obywatelskie i czasopisma tworzone przez społeczności. Takie projekty, jak Wiadomości24.pl, Alert24.pl czy Interia360.pl wpisały się do świata nowych mediów. Bazują one na aktywności użytkowników, którzy dostarczają serwisom aktualnych i unikalnych treści [9].